Kanal tedavisi olarak bilinen endodonti, diş pulpasının iltihaplanmasını tedavi eden, ağız ve diş sağlığı alanıdır. İlaç tedavisi, kanal tedavisi ve endodontik cerrahi, bu alanda kullanılan yöntemlerdir. Endodontistler, dişin canlı olmasını sağlayan diş pulpası üzerine uzmanlaşmış diş hekimleridir.
Endodonti Hangi Tedavileri Kapsar
Endodonti tedavileri kapsamında yapılan işlemleri iki ana başlıkta inceleyebiliriz: Kanal ve kök tedaviler, Endodontik cerrahi
Yaygın ismiyle diş apsesi, puplanın iltihaplanması durumudur ve endodontinin alanına girer. Genellikle şişkinlik ve ağrı ile acil diş hekimliğine başvurmanıza neden olan diş pulpası iltihaplanmasına, apse durumdayken müdahale edilemediğinden, öncesinde ilaç tedavisi ile akut dönem yatıştırılır ve ardından diş kanalındaki pulpa yani sinir, kanaldan alınır. Pulpadan kalan boşluk dikkatle temizlenir ve diş kanalı doldurulduktan sonra diş kapatılır.
Endodontinin alanına giren cerrahi uygulamalar diş kökleri ile ilgili ameliyatlardır. Çok çeşitli diş kökü sorunları söz konusu olabilir. Apseli kökün alınması, yamuk ya da çengel olduğu için sinirle bası yapan diş kökünün kesilmesi, fazla diş kökünün alınması gibi operasyonlar endodonti cerrahisinin konularıdır.
Uygulama dahilinde yapılan tedavileri şöyle sıralayabiliriz:
- Kanal tedavisi
- Koruyucu diş pulpası tedavileri
- Kanal tedavisi yenileme
- Diş kökü hastalıklarının tedavisi
- Diş kökü operasyonları
- Gömülü diş ya da diş kökü operasyonları
- Kaza sonrası diş travması tedavileri
Endodontistler ayrıca implant operasyonlarında, çene hastalıklarının teşhis ve tedavisinde, çene ameliyatlarında, ortodontik diş tellerinin ağız içine yerleştirilmesinde yardım eden, görev alan, fikri istenen hekimlerdir.
Türkiye'de Endodonti Tedavisi
Tekrarlayan pulpitis, tedavisi ertelenen diş apseleri, diğer dişlerin de bozulmasına, kök dokuların hasar görmesine, inflamasyonun ağız içinde yayılmasına neden olacaktır. İhmal edildiği takdirde şiddetli ağrı yapabilir ve diş kökünden itibaren başlayan apse sebebiyle yüz, hatta baş, şişebilir.
Endodonti, ağız ve diş sağlığını temelini oluşturur. Kökler ve diş kanallarında bozulma olduğu durumda diş kaybı kaçınılmazdır. Diş kaybı, ağız sağlığının bozulması anlamına gelir. Bu sebeple endodonti diş hekimliğinde önemli bir bilim dalıdır.
Türkiye, endodontik tedaviler konusunda oldukça başarılıdır. Koruyucu diş hekimliği kapsamında her ağız ilk önce endodontik olarak değerlendirilir. Diş hekimliğinde etik perspektifin dişleri korumak şeklinde olması gerekir. Türkiye’de endodonti bu prensip üzerine kuruludur.
Kimler Endodonti Tedavisi Adayıdır?
Ağzında diş çıkmaya başlamış bebekler de dahil olmak üzere hemen herkes endodonti tedavisine gereksinim duyabilir. Diş, kök, diş kemiği arasındaki ilişkiden sorumlu olan endodonti, diş sağlığını korumaya yönelik bir birimdir. Genellikle şu durumlarda endodontinin kapısını çalmak gerekir:
- Diş hassasiyeti problemleri
- Diş ya da diş kökünde ağrı
- Diş renginde değişme, çürüme
Endodonti tedavileri lokal anestezi altında yapılan, ağrısız tedavilerdir. Hastanın genel sağlık durumu tedaviye uygun olmalıdır. Tedavi öncesinde, sırasında ve sonrasında ilaç kullanılması gerekebilir. Herhangi bir antibiyotik türüne karşı alerjiniz varsa bu aşamada doktorunuzla muhakkak paylaşın.
Gelin, endodonti tedavisinin üç temel aşamasını yakından inceleyelim:
Tedavi öncesi muayene aşamasıdır. Hastanın şikayeti anlaşıldıktan sonra sorunun neden kaynaklandığını bu aşamada tespit edilir. Kök ve sinir dokusunun görüntülendiği radyografik diş filmi çekilir ve gerekli olursa başka gelişmiş yöntemlerden yardım alınır. Diş açılmadan önce pulpa, diş kökü ve kanalların durumu netleştirilmelidir.
Endodonti öncesi hastanın kan sulandırıcı almamış olmak dışında yapması-yapmaması gereken herhangi bir şey yoktur.
Muayene sonrası yapılacak tedavi netleşmiş ve detaylar hasta ile paylaşılmıştır. Ağız sterilizasyonunun ardından anestezi uygulanır ve tedaviye geçilir. İşlem süresi, kullanılacak tedavi ve teknikler, sorunun ne olduğuna göre vaka bazında değişiklik gösterir. Endodondi prosedürünü kısaca özetlemek gerekirse:
- Ağız içi sterilizasyonu
- Lokal anestezi
- Dişin açılması
- Diş kökü kanalından sinir, damar, doku ve hücrelerin çıkarılması
- Boş kanalın temizlenmesi ve sterilizasyonu
- Boş kanalın diş hekimliğinde kullanılan tıbbı malzeme ile doldurulması
Endodonti sonrası ilk birkaç gün diş ve diş kökünün izlenmesi önemlidir. Herhangi bir ağrı olmaması beklenmektedir. Ağrı, kanal tedavisinde problem olduğu anlamına gelebilir. Bazı diş kanallarını temizlemek zordur veya sinir dirençli olabilir. Bu tür durumların tamamı endodonti tedavisi sürecinde normal kabul edilen gelişmelerdir ve telafisi mümkündür.
Çiğneme sırasında hissedilen basınç sebebiyle oluşan hafif ağrılar, birkaç gün içinde geçecektir. Dayanılması zor şiddetli ağrı durumunda hekimizle iletişime geçebilirsiniz.
- Endodonti Öncesi
-
Tedavi öncesi muayene aşamasıdır. Hastanın şikayeti anlaşıldıktan sonra sorunun neden kaynaklandığını bu aşamada tespit edilir. Kök ve sinir dokusunun görüntülendiği radyografik diş filmi çekilir ve gerekli olursa başka gelişmiş yöntemlerden yardım alınır. Diş açılmadan önce pulpa, diş kökü ve kanalların durumu netleştirilmelidir.
Endodonti öncesi hastanın kan sulandırıcı almamış olmak dışında yapması-yapmaması gereken herhangi bir şey yoktur.
- Endodonti Tedavisi
-
Muayene sonrası yapılacak tedavi netleşmiş ve detaylar hasta ile paylaşılmıştır. Ağız sterilizasyonunun ardından anestezi uygulanır ve tedaviye geçilir. İşlem süresi, kullanılacak tedavi ve teknikler, sorunun ne olduğuna göre vaka bazında değişiklik gösterir. Endodondi prosedürünü kısaca özetlemek gerekirse:
- Ağız içi sterilizasyonu
- Lokal anestezi
- Dişin açılması
- Diş kökü kanalından sinir, damar, doku ve hücrelerin çıkarılması
- Boş kanalın temizlenmesi ve sterilizasyonu
- Boş kanalın diş hekimliğinde kullanılan tıbbı malzeme ile doldurulması
- Endodonti Tedavisi Sonrası
-
Endodonti sonrası ilk birkaç gün diş ve diş kökünün izlenmesi önemlidir. Herhangi bir ağrı olmaması beklenmektedir. Ağrı, kanal tedavisinde problem olduğu anlamına gelebilir. Bazı diş kanallarını temizlemek zordur veya sinir dirençli olabilir. Bu tür durumların tamamı endodonti tedavisi sürecinde normal kabul edilen gelişmelerdir ve telafisi mümkündür.
Çiğneme sırasında hissedilen basınç sebebiyle oluşan hafif ağrılar, birkaç gün içinde geçecektir. Dayanılması zor şiddetli ağrı durumunda hekimizle iletişime geçebilirsiniz.
Diğer Diş Tedavileri
