Bariatrik cerrahi, obezite tedavisinde kullanılan ve kilo kaybını amaçlayan cerrahi operasyonların tamamına verilen disiplinin adıdır. Obezite vücut boy endeksine belirlenen ve çıkan sonucun 30 üstü olması durumunda tanı konulan bir hastalıktır.
Obeziteyi önlemek ya da geriletmek için gerçekleştirilen tüm operasyonlarda amaçlanan, sindirim sisteminin daha doğru ve yararlı bir şekilde çalışmasını gerçekleştirmektir. Bariatrik cerrahi işlemleri de bu amaçla gerçekleştirilir. Metabolizmayı doğru çalışır bir hale getirmek ve bu doğrultuda kilo kaybını gerçekleştirmek bariatrik cerrahinin temel hedefidir.
Kimler Bariatrik Cerrahi Operasyonu Yaptırmaya Uygundur?
Bariatrik cerrahi operasyonlarını yaptırmak isteyen hastaların vücut kitle endeksi genel itibariyle 40’ın üzerinde olmalıdır. Herkesçe kabul edilen kilo verme çalışmalarının yararlı ve yeterli olmadığı durumlarda gerçekleştirilmesi gereken bariatrik cerrahi operasyonları verilen kiloların tekrar alınması durumunda da gerçekleştirilebilir. Obezite ve obeziteye bağlı olarak gelişen hastalıkları olan kişiler bariatrik cerrahi operasyonlarını gerçekleştirebilir. Obeziteye bağlı olarak gelişen hastalıklar ise başlıca şunlardır;
- Kronik olarak devam eden diz, bacak ve eklem ağrıları
- İdrar kontrolünün kaybı
- Yüksek tansiyon
- Yüksek kan basıncı
- Diyabet
- Uyku apnesi
- Hareket zorluğu
Bariatrik Cerrahi Operasyonları Öncesi Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Obezite ve obeziteye bağlı olarak gelişen rahatsızlıklar önceki süreçlerde pek önemsenmese de günümüzde obezite en ciddi ve en sık rastlanılan sağlık problemlerinden biri haline gelmiştir. Düzensiz beslenme ve hareketsiz yaşamın sebep olduğu obezite artışı her ne kadar cerrahi müdahaleler yardımıyla geriletilse de gerek operasyon öncesi gerek ise operasyon sonrası süreçte beslenme ve egzersiz alışkanlıklarının düzenli gerçekleştirilmesi son derece önemlidir. Bariatrik cerrahi operasyonları öncesi yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir;
- Operasyonlar öncesi hastaya kan ve efor testi yapılmalıdır.
- Hastanın detaylı muayenesi gerçekleştirilmelidir.
- Hastanın geçmiş dönem hastalıkları ve kronik hastalıklarına dair detaylı araştırma yapılmalı.
- Operasyon öncesindeki altı ay boyunca tütün ve alkol tüketimine ara verilmeli.
- Bunların haricinde doktorların verdiği tüm tavsiyelere harfiyen uyulması gerekmektedir.
Bariatrik Cerrahi Operasyonlarında Yöntemler Nelerdir?
Bariatrik cerrahi operasyonlarında temel olarak iki tip yöntem uygulanmaktadır. Bunlardan biri mide küçültme yoluyla besin alımının azaltılmasına dayanır. Diğerinde ise besinlerin sindirim şekli ve yolu değiştirilmektedir. Yöntemler şu şekilde sıralanabilir;
Mide Balonu Yöntemi: Bu uygulamada amaç mide içerisine endoskopi yoluyla boyutları hekim tarafından belirlenen bir balon yerleştirmektir. Bu balon sayesinde midede devamlı olarak bir doygunluk hissi belirtmektedir ve bu sebeple hastanın yeme miktarı belirgin derecede azalmaktadır. Sık kullanılan bir yöntem olan mide balonu uygulaması endoskopi ile endoskopi yoluyla yapıldığı için genel anestezi uygulanmaz. Bu durum mide balonu operasyonunun temel avantajlarından biri olarak kabul edilir.
Mide Kelepçesi Yöntemi: Bu yöntemin uygulanması yemek borusu ile midenin birleştiği bölgeye silikon bir bant yerleştirilmesiyle gerçekleşir. Laparoskopik yöntemle bölgeye açılan ve bantın yerleştirilmesi için gerekli olan kesiler hızlı bir şekilde iyileşir. Mide kelepçesi yöntemi, tıpkı mide balonu gibi tokluk hissini kolaylaştırır. Mide kelepçesi sonucunda alınan sonuçlar ise son derece başarılıdır. Öyleki fazla olan kiloların neredeyse tamamı iki yıl içerisinde verilmiş olur.
Tüp Mide Yöntemi: Tüp mide yönteminde midenin boyutuna müdahale söz konusudur. Bu operasyonda midenin bir kısmı (açlık hissi hormonu salgılayan kısmı dahil) alınır ve bu şekilde midenin boyutu ve hacmi küçültülmüş olur. Böylece tokluk hissinin sağlanması kolaylaşır. Başarı oranı son derece yüksek olan bu yöntemle yaklaşık iki sene içerisinde fazla kiloların tamamı verilmiş olur.
Gastrik By-pass Yöntemi: Mideye by-pass yapılması uygulamasına dayanan bu yöntemde mide ince bağırsağa bağlanır ve bu şekilde hacmen daha küçük bir hale gelmesi amaçlanır. Burada sindirimin bilerek yavaşlatılması, bozulması söz konusudur. Böylece açlık hissinin geciktirilmesi saplanır. Bu yöntemle kısa süre içerisinde büyük ölçekte kilo vermek oldukça sık rastlanan bir durumdur.
Bariatrik Cerrahi Operasyonları Sonrasında Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Her cerrahi operasyonda olduğu gibi bariatrik operasyonlarda da harfiyen uyulması gereken temel kurallar ve cerrahi operasyona özgü hassas noktalar bulunmaktadır. Gerçekleştirilen bariatrik cerrahi operasyonlar sonrası ciddi kilo kayıpları gerçekleşmektedir. Ancak devamlılığın sağlanabilmesi ve tekrar kilo alımının gerçekleşmemesi için düzenli egzersiz ve beslenmeye dikkat edilmelidir. Başlıca dikkat edilmesi gereken hususlar şu şekilde sıralanabilir;
- Hekimlerin operasyon sonrasında belirttiği yeme-içme düzenine uyulması
- Operasyon sonrasındaki süreçte önerilen mineral ve gıdaların düzenli olarak alınması
- Sindirilmesi zor besinlerin tüketiminden kaçılması
- Protein bakımından zengin olan besinlerin tüketilmesi
- Hafif şekilde yapılacak sporsal faaliyetlerin uygulanması
- İlk birkaç hafta sıvı ağırlıklı beslenmeye dikkat edilmesi
- Özellikle ilk altı ay; alkol, kahve, çay gibi içeceklerin tüketilmemesi
- İyileşme sürecini yavaşlatan ve gerileten şekerli besinlerden kaçınılması
- Her halükarda bol su tüketiminin aralıksız devam etmesi
Tüm bu hususların doğru bir şekilde gerçekleştirilmesinin ardından kilo kaybı tamamlanmış bir şekilde sağlıklı bir yaşam sürmek için elverişli koşullar oluşmuş olacaktır.
